23 387 Wiadomości w 5 758 wątkach, - wysłana przez 105 użytkowników - Najnowszy użytkownik: michal_sekula_

JELCZ L090M "KOMBAJN"


Historia modelu i dane techniczne

          Produkcja Jelcza L090M rozpoczęła się w 1999 r. Autobus swoją stylistyką nawiązywał do produkowanego wcześniej międzymiastowego autokaru Jelcz T120. Do projektu wykorzystano podwodzie z samochodu ciężarowego Star 12.155, które zabudowano nadwoziem produkowanym w Jelczu ze stali nierdzewnej i tworzyw sztucznych. W 2004 r. rozpoczęto produkcję zmodernizowanego modelu na podwoziu MAN L70 stosowanym w samochodach Star 12.185 (nieco dłuższe niż poprzednie, stąd nieznaczne wydłużenie pojazdu). W tej wersji zastosowano również inny silnik. Autobusy te jednak były sprzedawane tylko jako pojazdy specjalne do przewozów szkolnych (tzw. gimbusy). We wszystkich egzemplarzach stosowano mechaniczną skrzynię biegów ZF.
          Właśnie jako gimbus Jelcz L090M zdobył popularność. W okresie jego produkcji kształtowała się reforma systemu edukacji w Polsce, która obejmowała m.in. wprowadzenie bezpiecznych przewozów dla dzieci do szkół specjalnie przystosowanymi do tego celu autobusami. Reforma w tym zakresie powiodła się jedynie częściowo, stąd Jelcz dość szybko stracił ten rynek zbytu dla swoich produktów.
          Jelcz L090M trafił jednak także do kilku przedsiębiorstw komunikacji miejskiej w średnich i mniejszych miastach (m.in. Bydgoszcz, Nowy Sącz, Opole, Żagań, Łask) oraz w nielicznych egzemplarzach do przedsiębiorstw PKS, gdzie eksploatowany był na trasach krótkich przewozów lokalnych. W tym zastosowaniu wóz ten niestety zupełnie się nie sprawdził. Bardzo wysoka podłoga, wyjątkowo niski komfort podróżowania (duży hałas wewnątrz pojazdu spowodowany głośną pracą niestety dość słabego silnika oraz kiepskie zawieszenie w postaci resorów z przodu), wąskie drzwi, przegrzewanie się hamulców, przeznaczenie znacznej części przestrzeni pasażerskiej na zdecydowanie zbyt dużą kabinę kierowcy czy też przede wszystkim niska trwałość pojazdu wynikająca z zaprojektowania go pod kątem zaledwie kilku krótkich przejazdów dziennie do okolicznych szkół - wszystko to sprawiło, że nie udało się Jelczowi sprzedać większych partii Jelczy L090M firmom wykonującym regularne przewozy.
          Pojazd ten w żadnej opcji nie posiadał drzwi w przedniej części pojazdu. Jedynie od strony kierowcy znajdowały się ręcznie otwierane drzwi prowadzące do kabiny kierowcy. Dla pasażerów zaś przeznaczone były najczęściej dwie pary dwuskrzydłowych jednak dość wąskich drzwi w środkowej (bliżej przodu) i tylnej części autobusu. Sporadycznie drzwi dwuskrzydłowe były zastępowane jednoskrzydłowymi. Wersja szkolna wyposażona była tylko w jedno- lub dwuskrzydłowe drzwi środkowe. Autobus zabierał 60 pasażerów, w tym 28 na miejscach siedzących.
          Ze względu na wspomnianą kiepską jakość tego modelu, do służby w komunikacji miejskiej trafiło około 15-20 egzemplarzy Jelcza L090M. Choć produkcja wersji miejskiej skończyła się już w 2000 r. decyzję o całkowitym zakończeniu produkcji modelu w wersji szkolnej podjeto dopiero w 2006 r.
          Pod koniec 2011 r. wycofano ostatnie egzemplarze. W eksploatacji pozostali tylko "kuzyni" w wersji gimbusa.

Dane techniczne:

SilnikMAN DO834 LF 03
Pojemność silnika4 580 ccm
Moc silnika155 KM
Ilość miejsc60 (w tym 27 siedzących)
Układ drzwi0-2-2
Długość9430 mm
Szerokość2500 mm
Wysokość3067 mm
Wysokość podłogi885 mm
Dodatkowe wyposażenieABS

W komunikacji miejskiej Nowego Sącza

          Do Nowego Sącza trafiły Jelcze L090M z pierwszego okresu produkcji. Wszystkie trzy, jakie zakupiono, przybyły do naszego miasta już w 1999 r. Nadano im numery taborowe od #51 do #53. Wozy miały obsługiwać linie o średnich potokach jednak ze względu na liczne wady kostrukcji ostatecznie obsługiwały linie szczytowe o małych potokach.
Autobusy #51 i #53 były identyczne. #52 posiadał kabinę kierowcy zamontowaną po skosie oraz pierwsze siedzenie pochodzące z gimbusa.
          W roku 2009 zapadła niespodziewana decyzja o zakończeniu eksploatacji tych pojazdów i przeznaczeniu ich do kasacji. Inne przedsiębiorstwa też rozpoczęły likwidację tych autobusów.
          Dzięki przychylności władz MPK Nowy Sącz jeden z autobusów zamiast być złomowany został zachowany jako pojazd zabytkowy. Po niewielkim remoncie w czerwcu 2010 roku pojazd ten odzyskał dawny blask i jest przykładem tej dziwnej i unikalnej konstrukcji. Aby przejść do podstrony o tym egzemplarzu kliknij.


Nr tab. Marka i typ Data produkcji Rok zakupu Skreślony z inwentarza Barwy fabryczne Uwagi
#51 Jelcz L090M 1999 1999 2009 Zabytkowy, w GSMK od 2009
#52 Jelcz L090M 1999 1999 2009 -
#53 Jelcz L090M 1999 1999 2009 -


Początkowe malowania pojazdów
schematy odpowiadają latom dostaw



Numery taborowe:
#51, #53



Numery taborowe:
#52